ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
Αν, από την άποψη της νεώτερης ιστορίας μας, ρωτούσε κανείς ποια είναι τα δέκα έργα που θα έπρεπε άφευκτα να είχαν δημοσιευθεί στην Ελλάδα μέσα στα ελεύθερα εκατόν τόσα χρόνια που ζούμε, ένα από τα πρώτα όσα θα ανέφερε ο προσεκτικός ιστορικός είναι ασφαλώς και η "Αυτοβιογραφία" του Καποδίστρια.
Το έργο τούτο αποτελεί, ακριβέστερα, ένα μακρότατο Υπόμνημα που το υπέβαλε στα 1826 ο Καποδίστριας προς τον Τσάρο της Ρωσσίας Νικόλαο όταν απεφάσισε να παραιτηθεί από την ρωσσική υπηρεσία. Έχουμε δηλαδή εδώ ένα μοναδικό διπλωματικό έγγραφο, όπου ο Καποδίστριας, με την θαυμαστή ειλικρίνεια που τον εχαρακτήριζε, αλλά και με την σύνεσή του φυσικά, που την είχε οξύνει η μακρόχρονη τριβή του σε αυλές και ανακτοβούλια, προσπαθεί να εκθέσει όλη του την σταδιοδρομία κοντά στον Τσάρο Αλέξανδρο. Προσπάθεια δύσκολη και λεπτή πολύ: κάθε λέξη του Υπομνήματος θα πρέπει να ζυγιασθεί επακριβώς, μερικά σημεία θα πρέπει να παρακαμφθούν χωρίς να ζημιωθεί η αλήθεια, άλλα περιστατικά θα πρέπει ολότελα να αποσιωπηθούν ώστε να μη γίνει το έγγραφο μήτε προσβλητικό για κανέναν, μήτε βλαπτικό ξένων συμφερόντων. [...] (Από τον πρόλογο του Κ. Θ. Δημαρά)