Η ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΙ Ο ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΑΝΑΒΑΤΟΥ ΧΙΟΥ
Η ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΙ Ο ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΑΝΑΒΑΤΟΥ ΧΙΟΥ
Στην ακμή του ευρωπαϊκού περιηγητισμού, η Χίος με τους γραφικούς μεσαιωνικούς οικισμούς, το μοναδικό τοπίο, τα ευωδιαστά περιβόλια, καθώς και τους εκλεπτυσμένους κατοίκους της, αποτελούσε πραγματικό μαγνήτη για τους επισκέπτες, που καθοδόν προς τις οθωμανικές μητροπόλεις δεν παρέλειπαν την καθιερωμένη στάση στο νησί. Σήμερα, η μοναδική βυζαντινή, γενουατική και παραδοσιακή αρχιτεκτονική κληρονομιά της Χίου, εξακολουθεί να αποτελεί μοναδικό πόλο έλξης στο πλαίσιο της ανάπτυξης του βιώσιμου πολιτιστικού τουρισμού, που αναπτύσσεται σταδιακά μέσα από στοχευμένες δράσεις και παρεμβάσεις της ελληνικής πολιτειας σε ολόκληρο το Αρχιπέλαγος.
Παρά τις εμφανείς δυσκολίες συντήρησης και ανάδειξης των οχυρωματικων συνόλων, λόγω του μεγέθους των συγκροτημάτων, της έκτασης των φθορων, αλλά και της ουσιαστικής απαξιωσης της χρήσης τους, τούτα διατηρούν μια αξεπέραστη γοητεια, φορτωμένη με εθνικές μνήμες, τοπικές ιστοριες, μύθους και παραδόσεις. Η κατά κανόνα δύσβατη θέση τους, καθώς εξ ορισμού τα φρούρια ειναι απρόσιτα, δημιουργεί σημαντικές τεχνικές προκλήσεις κατά την αποκατάστασή τους, αλλά συνάμα αποτελει συστατικό στοιχειο του ιδιαίτερου πολιτιστικού τοπίου στο οποίο εντάσσονται.
Οι ιστορικοί, ενεργοί, οικισμοί, πολλοί από τους οποίους παρουσιάζουν μια ιδιότυπη οχυρωματική μορφή με ιδιαίτερα στενούς δρόμους και με τις κατοικίες σε συνεχή δόμηση να ενσωματώνονται ή να συναποτελούν ένα περιμετρικό προστατευτικό τείχος, παρουσιάζουν επίσης μια σειρά ειδικών προβλημάτων, τα οποία απαιτούν με τη σειρά τους συγκεκριμένους χειρισμούς τόσο σε θεσμικό και διοικητικό επίπεδο, όσο και σε τεχνικό. Η επέλαση του τουρισμού και η άκριτη αξιοποίηση του φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος για την προσέλκυση ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού επισκεπτών, αλλά και εποχικών κατοίκων, σε συστήματα με πεπερασμένη φέρουσα ικανότητα οδηγεί, θα λέγαμε, στην "ατίμωση του τοπίου" με δύσκολα αναστρέψιμες επιπτώσεις στις αισθητικές, αρχιτεκτονικές, ιστορικές, περιβαλλοντικές και εκπαιδευτικές αξίες των ι