ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ Δ1
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ Δ1
Στο διάγγελμά του της απελευθέρωσης, στις 18 Οκτωβρίου 1944, ο Γεώργιος Παπανδρέου, πρωθυπουργός της κυβέρνησης εθνικής ενότητας, εξήγγειλε, ανάμεσα σε άλλα, ότι "το ιδεώδες μας είναι να πραγματοποιήσωμεν συγχρόνως και την οικονομικήν ευημερίαν και την κοινωνικών δικαιοσύνην. Πιστεύομεν εις την Λαοκρατίαν". Η ταυτόχρονη αναφορά στη "Λαοκρατία" και στην "ηγέτιδα τάξιν" που δεν "απεδείχθη αξία του λαού", καθώς και η υπόσχεση "σκληρών κυρώσεων κατά των προδοτών της Πατρίδος και των εκμεταλλευτών της δυστυχίας του Λαού μας" προοιωνίζονταν ότι το λαμπρότερο οικονομικό μέλλον θα κατακτιόταν με διαφορετικούς συσχετισμούς κοινωνικής ισχύος και μέσα σε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο. Έχοντας ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της Κατοχής στην Ελλάδα, πριν διαφύγει την άνοιξη του 1944 στη Μέση Ανατολή, ο Γ. Παπανδρέου γνώριζε από πρώτο χέρι την ανάγκη για ένα νέο ξεκίνημα πάνω σε διαφορετικές βάσεις, καθώς και τη σημασία μιας τέτοιας υπόσχεσης για την εξασφάλιση ευρείας συναίνεσης στην προσπάθειά του.
Παρ' όλο, όμως, το βάρος της άμεσης ελληνικής εμπειρίας, η προσέγγισή του δεν διέφερε από τις υποσχέσεις και τα προγράμματα των πολιτικών ηγεσιών του λεγόμενου δυτικού κόσμου, αρχής γενομένης από τη Χάρτα του Ατλαντικού, με την οποία ο Ρούζβελτ και ο Τσώρτσιλ υποσχέθηκαν στις 14 Αυγούστου 1941 στους λαούς της γης την απελευθέρωση από το φόβο και την ανάγκη. Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα, διάφορες χώρες, όπως η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, υιοθέτησαν κατά την πρώτη μεταπολεμική περίοδο ενισχυμένους μηχανισμούς κοινωνικής πρόνοιας και προχώρησαν στην εθνικοποίηση μεγάλων επιχειρήσεων. Ο νεοϊδρυμένος το 1945 Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών ενδιαφέρθηκε από τα πρώτα βήματά του για τα οικονομικά ζητήματα. Ενώ τα πρώτα χρόνια δόθηκε προτεραιότητα στην αποκατάσταση των ζημιών και την ανακούφιση των θυμάτων του πολέμου μέσω της UNRRA, από την άνοιξη του 1947 η έμφαση δόθηκε στην ανάπτυξη πάνω σε νέες βάσεις, με τη δημιουργία πρώτα της UNECE, της οικονομικής επιτροπής για την Ευρώπη, το 1947...